جامعيت موضوعات و مباحث بي‎كران در نهج البلاغه

جامعيت موضوعات و مباحث بي‎كران در نهج البلاغه

نهج البلاغه كتابي است كه برخلاف ساير كتب روايي و حديثي، پاي را از دايره معتقدان به تشيع و بلكه دين اسلام، فراتر نهاده و بسياري از دانشمندان ساير اديان و مكاتب را به خود جذب كرده است.[1] دكتر طه حسين مصري فقط وحي و كلام خدا را بالاتر از سخن حضرت قرار مي دهد و به قول ابن ابي الحديد معتزلي نيز سزاوار است تمام سخن شناسان عرب در برابر كلمات امام ـ عليه السلام ـ سجده كنند.

به نظر ميرسد يكي از عوامل تأثيرگذار در اين زمينه، گستردگي و عموميت مباحثي باشد كه در خطبه ها و نامه ها و نيز كلمات قصار، مورد اشاره اميرالمؤمنين علي ـ عليه السلام ـ قرار گرفته است. ....

ادامه نوشته

آشنايي اجمالي با نهج البلاغه

آشنايي اجمالي با نهج البلاغه

نهج البلاغه اين اثر جاودانه، بر گرفته از بيانات و انوار گهربار اميرالمؤمنين حضرت على (عليه ‏السلام) آن بزرگ مرد تاريخ است كه هيچگاه غبار زمان پرده كهنگى و فراموشى بر سيماى پرفروغ او نيفكنده، و از جلوه و شكوه او نكاسته، و تقوا و عدالت و جهاد و ديگر صفات برجسته او را از ياد نبرده، و در برابر عظمت دانش و حكمت او سر تعظيم فرود آورده، و از مرز تعصب و فرقه‏ گرايى در گذشته، تا بدانجا كه دوست و دشمن زبان به ستايش او گشوده و به تاليف كتب و سرايش اشعار پرداخته و با زبان انديشه و سوز و دل نَمى‏ از يَم فضيلت او را بيان كرده ‏اند.

روايات اسلامى و متون تاريخى در شأن و منزلت اميرمؤمنان على عليه ‏السلام فراتر از شهرت و تواتر است تا بدانجا كه از حقايق مسلم و ضرورت ‏ها بشمار مى‏ آيد.

کلیدواژه ها: نهج البلاغه – تدوین – اسناد – شروح – محتوا – جاذبه - مهجوریت

ادامه نوشته

رونمایی و معرفی کتاب پندهای شیطان

رونمایی و معرفی کتاب ادب و عرفان در آثار باباطاهرعریان

قصیده ای در منقبت فاطمه زهرا علیها السلام: از دکتر علی شیخ الاسلامی

السلام علیکِ یا فاطمة الزهرا

قصیده ای در منقبت فاطمه زهرا علیها السلام:

از مرحوم جناب « حجة الاسلام دکتر علی شیخ الاسلامی » رضوان الله تعالی علیه

امشب شب شهادت زهرای اطهر است

پاکیزه دختری که پدر را چو مادر است

مجموعه ی صفات جلال و جمال حق

آن بضعه ای که حامل سِرٓ پیامبر است

گر چه ردای کِبر و غنا ویژه ی خداست

اما بتول مظهر «اللهُ اکبر» است

روح رسول و میوه ی دل و پاره ی جگر

خیر کثیر وحی که تأویل کوثر است

بر سینه اش رسول خدا سر نهاد و گفت

زهرا بهشت ما و بهشتی معطر است

دُردانه ای که هیچ وِرا در میان خلق

مانند نیست وگر هست حیدر است

اصل اصیل و ثابت طوبیٰ که فرع آن

بر اوج آسمان جهان سایه گستر است

در ساحت شهود، فراتر زِ کائنات

در عالم وجود مَدار است و محور است

بالا نشین مسند هر یازده امام

بر تارک مبارک آنها چو افسر است

اجماع اهل و نقل و حدیث است بس خبر

« جانم فدای فاطمه » قول پیمبر است

نالان زبان ناطقه از وصف او ولی

از هر چه سیره و سخن دوست خوش تر است

یاد خداست ذکر شما خاندان صِدق

پیغام آشنا سخن روح پرور است

ذکر شماست قصه ی عشقی که گفته اند

از هر زبان که می‌شنوم نامکرر است

آموخت هل اَتیٰ و حدیث کِسا به ما

دولت در این سرا و گشایش بر این در است

خیل مَلَک به خانه ی زهرا رسید و گفت

صحرا و باغ زنده دلان کوی دلبر است

مولا چو سرو قامت زهرا بدبد گفت

شمشاد خانه پرور من از که کمتر است

می‌دوخت دیده بر رخ زهرا و می‌سرود

باغ مرا چه حاجت سرو و صنوبر است

هم سِرٓ و همسرُ همه جا همره علی

چشم و چراغ خانه ی ایمان حیدر است

مرد آفرین زنی که نیابی وِرا نظیر

در مرد و زن که از همه آفاق برتر ست

از ضرب تازیانه به بازوی فاطمه

روح لطیف حضرت مولا مکدّر است

پهلوی نازنین تو را خَست آن خبیث

ظلمی چنین به ساحت تو نامُصوٓر است

کشتند ناز دانه ی نازاده ی تو را

دیوار سرشکسته و در، خاک بر سر است

عرش خدا که قلب علی بود را شکست

فقدان همسری که نگه دارِ شوهر است

صدیقه ی شهیده ای که در قدر و قبر او

پنهان و ناشناخته ماندن، مقدٓر است

تفسیر ما زِ آیه ی تطهیر این بُوَد

زهرا طَهور و طاهر و طُهر و مُطَهٓر است

در آیه ی شریف مودٓت پیام چیست‌؟

عشق و ادب به فاطمه، اجر پیمبر است

در آیه ی مباهله هم این پیام هست

کان بضعه ی رسول، رَه قرب داور است

« حجة الاسلام دکتر علی شیخ الاسلامی »

استاد ادبیات فارسی و عرفان اسلامی دانشگاه تهران و واحد علوم و تحقیقات تهران

حقیقت مِی در آیات عرفانی الهی

حقیقت مِی در آیات عرفانی الهی

بخشی از آیه در سوره محمد(ص) آمده است:

« فیها انهار من ماء غیر آسن و انهار من لبن لم یتغیر طعمه و انهار من خمر لذه للشاربین و انهار من عسل مصفی»

یعنی؛ در بهشت جویهایی از آبی است که هرگز بو نمی گیرد و جوی هایی از شیر که طعمش دگرگون نمی شود و جوی هایی از باده و خمر که برای نوشندگان لذت برانگیز است و جوی هایی از عسل صاف و ناب است.

می و یا شراب (خمر) در قرآن دو نوع کاربرد دارد. یکی شرابی که برخی از مردم فاسق مثلا از آب انگور تهیه می کنند و هنگام مصرف آن عقلشان زائل می شود و در آن حالت ممکن است فرد به دلیل بی عقلی دست به هر کار زشت و ناپسندی بزند که اگر در حال عادی بود چه بسا از ارتکاب آن نزد بقیه احساس شرم می کرد. این نوع شراب در قرآن مورد نکوهش قرار گرفته و نوشیدن آن از گناهان کبیره به شمار می آید که تبعات بسیار بدی برای شخص در پی خواهد داشت. ....

ادامه نوشته

تسبیح حیوانات در رمزگشایی حضرت امام حسین علیه السلام

تسبیح حیوانات در رمزگشایی های امام حسین علیه السلام

روایاتی در منابع اسلامى وجود دارد که نشان از سخنگویی حیوانات بویژه پرندگان دارد و نیز در بسیاری از روایات شاهد سخن گفتن ائمه معصومین (علیهم السلام) با حیوانات خصوصاً پرنده ها هستیم.

مطابق آموزه های اسلامی تمامی موجودات روی زمین دائم در حال تسبیح خداوندند. در بسیاری از روایات ائمه(علیهم السلام) خود را آگاه به زبان پرندگان دانسته و آن را از جانب خداوند معرفی نموده اند. در روایتی آمده است: اِنَّ اللّهَ عَلَّمَنا مَنْطِقَ الطَّیْرِ کَما عَلَّمَ سُلَیْمانَ ابْنِ داوُدَ، وَ مَنْطِقَ کُلِّ دابَّة فِى بَرٍّ أَوْ بَحْر:«خداوند سخن گفتن پرندگان را به ما آموخت همان گونه که به سلیمان بن داود آموخت، و سخن گفتن هر جنبنده اى را در خشکى و دریا.( تفسیر نمونه، جلد ۱۵، ص۴۴۹.)

نیز در همین زمینه روایتی وجود دارد که در ایام کودکى از امام حسین(ع) درباره صداى حیوانات سؤال کردند؛ امام(علیه السلام) در پاسخ آنان (که حیوانات هنگامى که صدا می‏کنند چه می‏گویند) ....

ادامه نوشته

مکتوبی اخلاقی عرفانی

مكتوبى از عارف شهير مولى محمد بيدآبادى قدس سره:

من احب الله فصب البلاء عليه؛ يعنى، هر كه دعوى دوستى خدا كند و به دست ارادت، حلقه در محبت او زند، يا هر كه حق - سبحانه و تعالى - خلعت محبوبيت‏ بر او پوشاند، باران بلا از ابر محنت و عناء بر فرق او ريزان و شادى و بهجت و راحت از وى گريزان گردد كه البلاء للولاء كالذهب للهب؛ ترجمه اين كلمه را در مثنوى بدين وجه آورده است؛

دوستى چون زر، بلا چون آتش است // زر خالص، در دل آتش خوش است

و از فحواى كلمات سابقه چنان به حيطه فهم در مى‏آيد كه بلا، متوجه اهل ولايت و محنت، متعلق به دار باب محبت [ است]. هر جا كه بناى محبت نهاده‏اند، درى از محنت ‏بر وى گشاده اند و در هر ميدان كه لواى ولا افراخته‏اند، فوج بلا را ملازم پاى آن، علم ساخته‏اند. پس هر كه را حق - سبحانه و تعالى - دوست دارد، او را به بلا مبتلا و ممتحن سازد. و مؤيد اين قول، حديث‏حضرت رسول صلى الله عليه وآله است آنجا كه فرموده: ان الله اذا احب قوما ابتلاهم. به درستى كه هر كه [ را ] حق - تعالى - دوست دارد، لشكر بلا و اندوه را برايشان گمارد. و مقرر است كه محنت‏به اندازه محبت‏بود و بلا به مقدار ولا نازل شود. هر كه در راه دوستى حق از همه راهروان در پيش بود، هر آينه مشقت و بليت او از همه بيش بود. هر كه را ذوق محبت‏بيشتر، سينه‏اش از شوق محنت ريش‏تر. و از حضرت سيد كاينات سؤال كردند كه: «اى الناس اشد بلاء»؛كدام طايفه سخت‏ترند از روى بلا، يعنى كدام گروه از آدميان سخت‏تر و دلسوزتر، و محشر كدام زمره از اصناف انسان صعب‏تر است؟ فرمود: «الانبياء» يعنى بلاى پيغمبران كه ملهم حرم رسالت و محرم حريم حلالتند از همه سخت‏تر است و بيشتر. و بلايى كه متوجه روزگار ايشان است از محنت‏هاى ديگران بيشتر، «ثم الامثل‏» يعنى پس از پيغمبران بلاى جمعى كه شبيه باشند بديشان در سلوك سبيل محبت و واقف بر اسرار معرفت. «فالامثل‏» يعنى آن‏ها كه شبيه‏اند براين جماعت. و بر همين قياس هر كه به درگاه قرب، اقرب باشد، بلا و عناى او اشد و اصعب باشد.

هر كه در اين بزم مقرب‏تر است // جام بلا بيشترش مى ‏دهند

و آن كه زدلبر نظر خاص يافت // داغ عِنا بر جگرش مى ‏نهند

بلا، نه شربت‏ شيرين است كه به اطفال طريقت دهند، بلكه قدح زهر مَلال است كه بر دست‏ بالغان راه نهند. يكى از مشايخ طريقت فرموده:

دُردى خوردن به ميكده، عادت ماست // رطلى كه گران‏تر است، آن نوبت ماست

منبع :http://www.hawzah.net/Per/Magazine/PH/013/ph01312.asp